Mîzânu'l-ukûl : mantık ve metodoloji (çeviri yazı - tıpkıbasım / Ali Sedâd (ö. 1900) ; yayına hazırlayanlar İbrahim Çapak, Harun Kuşlu, Metin Aydın.
By: Ali Sedat bin Cevdet
Contributor(s): Çapak, İbrahim | Kuşlu, Harun | Aydın, Metin
Material type:
TextLanguage: Türkçe, Osmanlıca Series: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları ; 63 Bilim ve Felsefe Serisi ; 26Publisher: İstanbul : Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 2015Description: 634 pages : facsimiles ; 24 cmContent type: text Media type: unmediated Carrier type: volumeISBN: 9789751738165; 9751738164Other title: Mantık ve metodoloji | Mîzânu'l-ukûl fi'l-mantık ve'l-usûl [Title on page facing title page:] | Mīzān al-ʻukūl fī al-mantık wa al-usūl [Title on page 4 of cover in roman script:] | Mīzān al-ʻuqūl fī al-manţık wa al-uṣūl [Title on page 4 of cover in Arabic script:]Subject(s): Logic | Islamic philosophy | Mathematics | Logic -- Turkey -- History | Islamic philosophy -- Turkey -- History | Mathematics -- Turkey -- HistoryLOC classification: B748.A395 | M593 2015Online resources: click view Summary: Mizânu’l-Ukûl fi’l-Mantık ve’l-Usûl adlı eserin müellifi olan Ali Sedâd (1857-1900), dönemin önemli devlet adamlarından biri olan Ahmed Cevdet Paşa’nın oğludur. Ali Sedâd, Fârâbî ve İbn Sînâ gibi Aristoteles mantık geleneğini devam ettirmekle birlikte kendisinden önceki mantıkçılardan farklıdır. Çünkü Batı’da gelişen anlayışları iyi tanımış ve buna dair önemli tartışmaları Türkiye’ye taşımıştır.
Mizanu’l-Ukûl, Avrupa’da gelişen mantık akımlarına dair bilginin yer aldığı, kendi alanında yazılmış ilk telif eserdir. Bu eser, üç giriş (mukaddime), dört bölüm (kitap) ve bir ekten (lâhika) oluşmaktadır. Birinci mukaddimede tarihi bilgi, ikinci mukaddimede mantığın ta‘rif ve tesmiyesi, üçüncü mukaddimede ise mantığın sübut ve sıhhatine değinilirken; birinci bölümde tasavvurât, ikinci bölümde tasdîkât, üçüncü bölümde metod (usûl), dördüncü bölümde safsata, ekte (lâhika) ise “mantığın cebre tatbîki” başlığı altında Boole ve Stanley Jevons metodu (usûlü) yani riyazî mantık anlayışları ele alınmaktadır. Mîzânu’l-ukûl, ülkemizde cebirsel mantığa ve metodolojiye yer veren kendi türünün ilk orijinal eseri olma hüviyetini sahiptir.
Ali Sedad, eserinde Avrupa’da mevcut mantık anlayışlarını aktarmakla yetinmemekte, onların eleştirisine de yer vererek, bu alanda bir otorite olduğunu göstermektedir. Mantık konularını, mantık kitaplarından aşina olduğumuz tarzın dışında ayrıntılı bir şekilde ele alan Ali Sedâd, eserin “bilimlerde metod” bölümünde, her bilimi ayrı ayrı inceleyerek, bilimlerin konuları, gelişmeleri, prensipleri üzerinde durmuş, mantıktan çok bilim felsefesi yapmıştır.
| Item type | Current location | Home library | Collection | Call number | Copy number | Status | Notes | Date due | Barcode |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Book
|
Merkez Kütüphane Genel Koleksiyon / Main Collection | Merkez Kütüphane | Genel Koleksiyon | B748.A395 M593 2015 (Browse shelf) | 1 | Available | Donated by Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı | 0054179 |
Mizânu’l-Ukûl fi’l-Mantık ve’l-Usûl adlı eserin müellifi olan Ali Sedâd (1857-1900), dönemin önemli devlet adamlarından biri olan Ahmed Cevdet Paşa’nın oğludur. Ali Sedâd, Fârâbî ve İbn Sînâ gibi Aristoteles mantık geleneğini devam ettirmekle birlikte kendisinden önceki mantıkçılardan farklıdır. Çünkü Batı’da gelişen anlayışları iyi tanımış ve buna dair önemli tartışmaları Türkiye’ye taşımıştır.
Mizanu’l-Ukûl, Avrupa’da gelişen mantık akımlarına dair bilginin yer aldığı, kendi alanında yazılmış ilk telif eserdir. Bu eser, üç giriş (mukaddime), dört bölüm (kitap) ve bir ekten (lâhika) oluşmaktadır. Birinci mukaddimede tarihi bilgi, ikinci mukaddimede mantığın ta‘rif ve tesmiyesi, üçüncü mukaddimede ise mantığın sübut ve sıhhatine değinilirken; birinci bölümde tasavvurât, ikinci bölümde tasdîkât, üçüncü bölümde metod (usûl), dördüncü bölümde safsata, ekte (lâhika) ise “mantığın cebre tatbîki” başlığı altında Boole ve Stanley Jevons metodu (usûlü) yani riyazî mantık anlayışları ele alınmaktadır. Mîzânu’l-ukûl, ülkemizde cebirsel mantığa ve metodolojiye yer veren kendi türünün ilk orijinal eseri olma hüviyetini sahiptir.
Ali Sedad, eserinde Avrupa’da mevcut mantık anlayışlarını aktarmakla yetinmemekte, onların eleştirisine de yer vererek, bu alanda bir otorite olduğunu göstermektedir. Mantık konularını, mantık kitaplarından aşina olduğumuz tarzın dışında ayrıntılı bir şekilde ele alan Ali Sedâd, eserin “bilimlerde metod” bölümünde, her bilimi ayrı ayrı inceleyerek, bilimlerin konuları, gelişmeleri, prensipleri üzerinde durmuş, mantıktan çok bilim felsefesi yapmıştır.
Facsimile of printed publication dated 1303 AH, that is 1885, in Ottoman Turkish (Arabic script) with parallel romanized transcription; introductory material in Turkish.
Click on an image to view it in the image viewer
There are no comments for this item.