TY - BOOK AU - Artık,Sezin Aktepe TI - Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında medeni usul hukukunda adil yargılanma hakkı T2 - Hukuk SN - 9789750231025 AV - KKX2484 .A754 2014 PY - 2014/// CY - Ankara PB - Seçkin KW - Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi KW - etuturkob KW - Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms KW - (1950 November 5) KW - Adil yargılama KW - Avrupa KW - Türkiye KW - İnsan hakları N1 - Originally presented as author's thesis (doctoral)--Galatasaray Üniversitesi, 2014; Includes bibliographical references (pages 425-438) and index; İÇİNDEKİLER Önsöz Teşekkür Kısaltmalar Özet Giriş I. Sunuş II. İnceleme Planı ve Konunun Sınırlandırılması Birinci Bölüm: ADİL YARGILANMA HAKKI KAVRAMI VE HAKKIN UYGULAMA ALANI I. ADİL YARGILAMA HAKKI KAVRAMINA GENEL BAKIŞ A. Genel Olarak Kavramın Ortaya Çıkışı ve Tarihsel Gelişimi 1. Hakkın Mukayeseli Hukuktaki Gelişim Süreci 2. Hakkın Türk Hukukundaki Gelişim Süreci a. Genel Olarak b. Adil Yargılanma Hakkının Medenî Usul Hukukundaki Yeri B. Adil Yargılanma Hakkının Uluslararası Metinlerdeki Görünümü 1. Birleşmiş Milletler Evrensel İnsan Hakları Beyannamesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 2. Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi 3. Afrika İnsan Hakları Sözleşmesi II. ADİL YARGILANMA HAKKININ KORUMA ALANI A. Medeni Hak ve Yükümlülüklere İlişkin Uyuşmazlıklar 1. Genel Olarak Hak ve Yükümlülüğün Medeni Niteliği 2. Medeni Hak ve Yükümlülükler Kapsamında Sayılan Uyuşmazlıklar B. Medeni Hak ve Yükümlülüğün İç Hukukta Tanınıyor Olması Şartı C. Medeni Hak ve Yükümlülüğe İlişkin Uyuşmazlığın “Karara Bağlanma” Süreçleri 1. Uyuşmazlığın Yargı Organları Tarafından Karara Bağlanması 2. Uyuşmazlığın İdare Tarafından Karara Bağlanması III. ADİL YARGILANMA HAKKININ AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İÇTİHATLARI İLE GENİŞLETİLEN SINIRLARI A. Mahkemeye Erişim Hakkı 1. Genel Olarak Mahkemeye Erişim Hakkı Kavramı 2. Mahkemeye Erişim Hakkının Etkin Kullanımı a. Ekonomik Engellerin Kaldırılması aa. Devletin Yüksek Yargılama Giderlerinden Kaçınması bb. Adli Yardım cc. Ücretsiz Tercüman b. Mahkemeye Erişim Hakkını Engelleyecek Yasal Düzenlemelerden Kaçınılması ba. Kendisine Başvurulan Mahkemenin Tam Yargı Yetkisine Sahip Olması bb. Kişinin Dava Açma İmkânını Tamamen Ortadan Kaldıracak Şekilde Taraf ve Dava Ehliyetinden Yoksun Bırakılmaması bc. Mevzuatın Yasal Yollara İlişkin Gerekli Saydamlığı Sağlaması bd. Başvuru Sürelerinin Mahkemeye Erişim Hakkının Etkin Şekilde Gerçekleşmesine İzin Vermesi be. Hakkın Etkin Kullanımı İçin Dokunulmazlıkların Sınırlandırılması c. Mahkemeye Erişim Hakkını Engelleyecek Yargısal Uygulamalardan Kaçınılması B. Hükmün İcrası Hakkı 1. Genel Olarak Hükmün İcrası Hakkı Kavramı 2. Hükmün İcrası Hakkının Etkin Kullanımı a. Mevzuatın Hükmün Etkili İcra Edilmesini Sağlayacak Şekilde Düzenlenmesi b. Ulusal Makamların Tutumu ile Hükmün Etkin İcrasının Engellenmemesi İkinci Bölüm ADİL YARGILANMA HAKKININ UNSURLARI I. MAHKEMEYE İLİŞKİN GARANTİLER: KANUNLA KURULMUŞ, BAĞIMSIZ VE TARAFSIZ BİR MAHKEMEDE YARGILANMA HAKKI A. Kanuni Mahkeme 1. Genel Olarak Kanuni Mahkeme İlkesi 2. Türk Hukukunda Kanunilik İlkesine Hizmet Eden Düzenlemeler B. Bağımsız Mahkeme 1. Mahkemenin Oluşumunda Bağımsızlık a. Yürütme Organından Bağımsızlık b. Taraflardan Bağımsızlık 2. Fonksiyonel Bağımsızlık a. Yürütme Organından Bağımsızlık b. Yasama Organından Bağımsızlık 3. Türk Hukukunda Bağımsızlık İlkesine Hizmet Eden Düzenlemeler a. Hâkim ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun oluşumu: Adalet Bakanının Kurula Başkanlık Etmesi b. Hâkim Adaylığı Mülakatları ve Hâkim Tayin ve Terfi Usulleri c. Hâkimlere Yönelik Disiplin Süreçleri d. Mali Bağımsızlığın Sağlanması C. Tarafsız Mahkeme 1. Genel Olarak Tarafsızlık Kavramı a. Sübjektif Tarafsızlık b. Objektif Tarafsızlık 2. Türk Hukukunda Tarafsızlık İlkesine Hizmet Eden Düzenlemeler a. Hâkimin Çekinmesi (Hâkimin Davaya Bakmasının Yasak Olduğu Haller) b. Hâkimin Reddi c. Hâkimin Hukuki Sorumluluğu d. Avukatlık Kanunu’ndaki Düzenlemeler da. Avukatlık Kanunu m.13 Düzenlemesi db. Avukatlık Kanunu m.14/f.1 Düzenlemesi II. YARGILAMAYA İLİŞKİN GARANTİLER A. Makul Sürede Yargılanma Hakkı 1. Genel Olarak Makul Süre Kavramı a. Kavramın Usul Ekonomisi İlkesi ve Teksif İlkesi İle İlişkisi aa. Usul Ekonomisi İlkesi İle İlişkisi bb. Teksif İlkesi İle İlişkisi b. Değerlendirmeye Tabi Tutulacak Sürenin Hesaplanması ba. Sürenin Başlangıcı (Dies a quo) bb. Sürenin Bitiş Anı (Dies ad quem) 2. Makul Sürenin Tespitinde Dikkate Alınacak Kriterler a. Davanın Karmaşıklığı b. Başvuranın Tutumu c. Yargılama Sürecinde Rol Alan Makamların Tutumu aa. Yargılama Sürecinde İlk Derece Mahkemelerinin Tutumu bb. Yargılama Sürecinde Üst Derece Mahkemelerinin Tutumu cc. Yargılama Sürecinde Yargı Organları Dışındaki Makamların Tutumu d. Davanın Süratle Bitirilmesinde Başvuranın Menfaati 3. Türk Hukukunda Makul Sürede Yargılanma Hakkını Gerçekleştirecek Tedbirler a. Adliyelerdeki İş Yükünün Azaltılması b. Görev, Yetki ve Yargı Yolu Uyuşmazlıkları Sebebiyle Meydana Gelen Zaman Kaybının Önlenmesi c. Tebligat İşlemlerinin Hızlandırılması d. Delillerin Zamanında Sunulması ve Bilirkişi Raporlarının Zamanında Düzenlenmesi e. İnsan Hakları Tazminat Komisyonu’nun Kurulması B. Aleni Yargılanma Hakkı 1. Duruşmaların Aleniliği (Dinamik Aleniyet) a. Doğrudan Aleniyet: Duruşmaların Tüm İlgililere Açık Olması b. Dolaylı Aleniyet: Duruşmaların Basın Yolu ile Takip Edilmesi 2. Duruşmaların Aleniyeti İlkesinin Sınırları 3. Hükmün Aleniliği (Statik Aleniyet) 4. Türk Hukukunda Aleniyet İlkesine Hizmet Eden Düzenlemeler C. Hakkaniyete Uygun Yargılanma Hakkı 1. Silahların Eşitliği İlkesi a. Genel Olarak Kavram b. Dosyadaki Bilgi ve Belgelere Ulaşmada Eşit İmkânlar c. İspat Faaliyeti Sırasında Eşit İmkânlar ca. Tanıkların Dinlenmesinde Eşitlik İlkesi cb. Eşitlik İlkesi Karşısında Hukuka Aykırı Delillerin Kullanılması d. Türk Hukukunda Silahların Eşitliği İlkesi 2. Hukuki Dinlenilme Hakkı a. Genel Olarak Kavram b. Hukuki Dinlenilme Hakkının Unsurları ba. Bilgilenme Hakkı bb. Açıklama Hakkı cc. Dikkate Alınma Hakkı Sonuç Kaynakça Kavramlar Dizini ER -