Examination of coping strategies and professional factors in the relationship between vicarious trauma, vicarious posttraumatic growth and vicarious posttraumatic depreciation among psychologists providing psychosocial support after the 2023 Kahramanmaraş earthquakes /
2023 Kahramanmaraş depremleri sonrasında psikososyal destek Sağlayan psikologlarda dolaylı travma, dolaylı travma sonrası büyüme ve dolaylı travma sonrası yıpranma arasındaki ilişkide başa çkma stratejileri ve mesleki faktörlerin incelenmesi
Münevver Rana Karlı ; thesis advisor Gözde İkizer.
- xiii, 143 pages : illustrations ; 29 cm
Tez (Yüksek Lisans)--TOBB ETÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Ağustos 2024.
Bu çalışmada, 2023 Kahramanmaraş depremleri sonrasında psikososyal destek sağlayan psikologların deneyimlediği dolaylı travma (DT) incelenmiştir. DT ile hem dolaylı travma sonrası büyüme (DTSB) hem de dolaylı travma sonrası yıpranma (DTSY) arasındaki ilişkilerde başa çıkma stratejilerinin aracılık rolleri ve mesleki faktörlerin (süpervizyon ve travma eğitimi) düzenleyici rolleri araştırılmıştır. Örneklem, sosyal medyada aracılığıyla amaçlı ve kartopu örneklem yoluyla seçilen, deprem sonrası psikososyal destek sağlayan ve klinik ortamlarda çalışan 122 psikologdan oluşmaktadır. Veriler Demografik Bilgi Formu, Dolaylı Travma Ölçeği, Başa Çıkma Yolları Anketi ve Travma Sonrası Büyüme ve Yıpranma Envanteri - Genişletilmiş Versiyon kullanılarak toplanmıştır. Analiz sonuçları, kadere ve doğaüstü güçlere başvurmanın DT ile DTSB arasında aracı roller olduğunu göstermektedir. Hiçbir başa çıkma stratejisi DTSY'yi öngörmemiş veya DT-DTSY ilişkisine aracılık etmemiştir. Mesleki faktörlerden yalnızca süpervizyon DTSB'yi yordarken, süpervizyon ve travma eğitimi DTSY'yi yordamamış ve VT-DTSB/ DTSY ilişkilerini düzenlemememiştir. Bu bulgular, afet sonrası ortamlarda psikologlar için destek programlarına manevi başa çıkma stratejileri ve etkili süpervizyonu dahil etme ihtiyacını vurgulamaktadır. Güçlü yönler, sınırlamalar ve gelecekteki araştırmalar tartışılmıştır. This study examined the vicarious trauma (VT) experienced by psychologists providing psychosocial support after the 2023 Kahramanmaraş earthquakes. It explored the mediator roles of coping strategies and the moderator roles of professional factors (supervision and training on psychological trauma) in the relationships between VT and both vicarious posttraumatic growth (VPTG) and vicarious posttraumatic depreciation (VPTD). The sample included 122 psychologists who provided post- earthquake psychosocial support and worked in clinical settings, recruited via purposive and snowball sampling on social media. Data were collected using the Demographic Information Form, Vicarious Trauma Scale, Ways of Coping Questionnaire, and Posttraumatic Growth and Depreciation Inventory—Expanded Version. Results of analyses showed that both seeking refuge in fate and seeking refuge in supernatural forces mediated the relationship between VT and VPTG. No coping strategy predicted VPTD or mediated the VT-VPTD relationship. Of the professional factors, only supervision predicted VPTG, while neither supervision nor training on psychological trauma predicted VPTD or moderated the VT-VPTG/VPTD relationships. These findings emphasize the need to include spiritual coping strategies and effective supervision into support programs for psychologists in post-disaster settings. Strengths, limitations, and future research directions are discussed.
Tezler, Akademik
Vicarious trauma Coping Vicarious posttraumatic growth Vicarious posttraumatic depreciation Occupational factors Dolaylı travma Başa çıkma Dolaylı travma sonrası büyüme Dolaylı travma sonrası yıpranma Mesleki faktörler