Kent ve mimarlığın stratejik taktik ve operasyonel düzeylerde tartışılması / Saliha Aslan ; thesis advisor Adnan Aksu.

Tez (Yüksek Lisans)--Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü 2013

Teknolojinin hızla gelişmesi, dijital tabanlı tasarım yöntemlerinin sınırlarının genişletilmesi, farklı üretim modelleri ve yeni mekan alternatiflerinin hızla üretilmesi, kentlerin ve gündelik yaşam pratiklerinin, hızlı dönüşümünü başlatır ve güçlendirir. Kentlerde, biçimsel olarak yaşanan bu dönüşüm, aynı zamanda, sosyo-psikolojik ve sosyo-kültürel anlamda, bir değişimi hızlandırır. Modernizmle birlikte gelen yabancılaşma, yersizleşme kavramlarının metropol kentlerle birlikte gelişmesi, kentlerin sosyal/psikolojik değişiminin sonucudur. Biçimsel anlamda da yeni mekan arayışları, kuramsal alanda ve pratik alanda karşımıza çıkmaktadır.Bir mimari probleme/duruma karşı, bugün, "pozisyon alınmalı"dır. Günün değişen ve dönüşen yapısı ile mücadele etmek için, "alternatif/yaratıcı fikirler ve stratejiler" üretilmeli; kentlerin dönüşüm ve yenileme sürecine katkı sağlayabilecek alanlarda tasarımlar geliştirilmeli; biçimsel tasarımın önerilmesinden ziyade, kentsel planlamanın stratejisini/metadolojisini/kuramsal alt yapısını oluşturmak amaçlanmalıdır. Bu anlamda, kentsel/mimari tasarımın geleceğini öngörebilmek için, bugün, bitmiş projeler ya da çalışmalar sunmanın yerine stratejiler geliştirmenin, stratejik planlamanın önemi vurgulanmalıdır.Çağımızda gerçekleşen her türlü değişim ve dönüşüm, mimarlık pratiğini doğrudan etkilemekte olup, bu değişim ile baş etmenin yollarından birisinin de, mimari tasarıma, tasarlama ve representasyonuna stratejik yaklaşılması ve taktikler geliştirerek tasarım stratejilerinin oluşturulması; bu taktik ve stratejik kararların da operasyona dönüştürülmesinin sağlanması olduğu düşünülmektedir.Bu tez kapsamında, kavram olarak strateji, mimarın ve paydaşlarının elindeki bir tasarım aracı iken, taktikler ise, mimarın stratejilere ulaşmak için kullandığı araçlar olup, aynı zamanda, kent kullanıcısının zaman içerisinde geliştirdiği kamusal alanı kullanma biçimleridir. Kavramsal olarak operasyon/operatif olan ise, tasarım sürecinin ve mekanı tarifleyecek eylemin tasarlanması ve tasarımın eyleme geçirilmesidir.Günümüzde "Stratejik Mimarlık" başlığı altında tartışılan "mimarlıkta stratejik planlama ve tasarlama" açılımlarının geliştirilmesi yönünde çalışmalar yapılmalıdır. Bu çalışmada, günümüz kentlerinin kontrolsüz, önü alınamaz şekilde, biçimsiz ve içerikten yoksun, kendi halinde gelişmesi ile mücadele etmenin, salt stratejik tasarlama ile yapılamayacağı öngörülmektedir. Eksik kalan stratejik planlama ve tasarlama çalışmalarının tamamlanması ve geliştirilmesi için, yeni kentsel tasarlama taktikleri geliştirerek, geleceğe dönük stratejileri daha özgün ve başarılı kılacak operatif yaklaşımların geliştirilmesinin gerekliliği vurgulanmalı; stratejik, taktik ve operatif düzeylerde kent ile mücadele edilmeli; kente müdahalenin bu bağlamda tartışılması gerektiği benimsenmelidir.

Today, "a position" should be taken against an architectural problem/case. In order to struggle with the transforming structure of the day, "alternative/ innovative ideas and strategies" should be developed; designs should be developed which can contribute to the process of urban transformation and renewal and except for suggestion of morphological design, constitution of strategy, methodology, and theoretical structure of urban design should be aimed. In this meaning, in order to proceed the future of urban/architectural design, today, rather than to present fixed projects or works, the importance of developing strategies and strategic planning should be stressed.Any kind of change and transformation that occur in our age directly influences the practice of architecture. It is thought to be one of the ways to deal with this change is approaching to architectural design, design and representation strategically and constituting the strategies by developing tactics; enabling the converting these tactics and strategies to operation.In this thesis, strategy as a concept is a design tool which on an architect and his partners' hands, tactics are tools that architect uses so as to capture strategies and also styles of using public spaces that urban users develop in time. It is come to operation, it is completely the whole of actions that describe place which is after application of design, is to put the design to operation.Today, works should be conducted on the behalf of advancing of "strategical planning and design on architecture" which is being debated with a title that "Strategic Architecture." In this study, it is being kept in mind that it couldn't be achieved via just strategical design against uncontrolled, inexorably, irregular, deprived of content and form and inherently development of cities. In order to complete works of strategical planning and to develop, it should be stressed that obligatory of advancing operative approaches which render successful strategies focused future via producing urban designing tactics; it should be struggled with city on strategical, tactical and operative levels; it should be embraced that obligatory of discussing the interference to the city in this context.