Etkileşimli enstelasyonlarda anlatı yöntemleri entegrasyonu ile algıyı geliştirme / Hatice Betül Şirin ; thesis advisor Ahmet Fatih Karakaya.

Tez (Yüksek Lisans)--TOBB ETÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Eylül 2025.

Bu tez, etkileşimli enstalasyonlarda anlatı yöntemlerinin entegrasyonunun katılımcı deneyimi üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Multimodal veri sunumu sırasında anlatı yapılarını entegre etmenin, katılımcıların algı süreçleri ve deneyim derinliği üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bu amaçla, müzikte yer alan "buildup-climax-resolution" yapısı temel alınarak, beklenti, zirve ve çözülme aşamalarını içeren bir deneyim kurgulanmıştır. Kurgu, gerçek zamanlı veri ile görsel, işitsel ve hareket temelli unsurların entegrasyonu yoluyla uygulanmıştır. Katılımcıların fiziksel ve algısal tepkileri; gözlem, anket ve sayısal analizlerle değerlendirilmiştir. Bulgular, anlatı unsurları, ritmik yapılar ve duyusal senkronizasyonun, katılımcıların veriyle daha güçlü bir bağ kurmasını desteklediğini göstermektedir. Anlatı yapılarına dayalı bu kurgu, deneyimin ritmini belirleyerek etkileşimi artırmış; çoklu duyusal uyaranlar katılımcıların algısal derinliğini ve duygusal katılımını güçlendirmiştir. Tez, veri sunumu ve deneyim tasarımının kuramsal temellerini, anlatı entegrasyonunu ve deneysel çalışmanın tasarım, uygulama ve analiz aşamalarını kapsamaktadır.

This thesis investigates the impact of integrating narrative techniques into interactive installations on participant experience. It examines how embedding narrative structures within multimodal data presentation affects participants' perceptual processes and depth of experience. To this end, a narrative flow based on the "buildup–climax–resolution" structure found in music was used to design an experience consisting of anticipation, peak, and resolution phases. The scenario was implemented through the integration of real-time data with visual, auditory, and movement-based elements. Participants' physical and perceptual responses were evaluated through observation, surveys, and quantitative data analysis. The findings indicate that narrative elements, rhythmic structures, and sensory synchronization enhance participants' ability to form a deeper and more meaningful connection with the data and the installation. This narrative-based structure guided the rhythm of the experience, increased engagement, and strengthened both perceptual depth and emotional involvement through multisensory stimuli. The thesis encompasses the theoretical foundations of data presentation and experience design, the integration of narrative structures, and the design, implementation, and analysis of the experimental study.