Tez (Yüksek Lisans)--TOBB ETÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Aralık 2022.

Sağlık mekânlarında kullanıcıların sosyal ve psikolojik gereksinimlerini karşılayabilecek tasarım anlayışına yönelik farkındalığın artması ile destekleyici tasarım yaklaşımlarının önemi giderek yaygınlaşmaktadır. Özellikle psikiyatri kliniklerinde hastaların mekânsal deneyime dayalı psikolojik gereksinimlerini karşılayan fiziksel-çevresel faktörler ve tasarım yaklaşımları hastaların iyileşme sürecinde önemli bir rol oynamaktadır. Deneyimsel tasarım, sağlık mekânlarında doğru uygulandığında hastalara güven ve memnuniyet sağlayabilen, tedaviyi destekleyici ve psikolojik olumlu etkileri barındıran bir unsurdur. Bu tezde; (1) deneyimsel tasarım kavramının tanımına ve sınıflandırılmasına, (2) sağlık mekânlarında deneyimsel tasarımın işlevine, (3) psikiyatri kliniklerinin deneyimsel tasarım yaklaşımlarına yer verilmiş ve (4) iyileşme sürecinde deneysel tasarımın etkilerini araştıran bir anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda ortaya çıkan bulgular ışığında, psikiyatri kliniklerinin iç mekân tasarımında deneyimsel tasarımın sağlık mekânı deneyiminde hastaların mekân algısı ve buna bağlı olarak iyileşme sürecini destekleyen yönleri ele alınmıştır. Bu bağlamda tezin, deneyimsel tasarım kriterleri bağlamında psikiyatri kliniklerinin mekân tasarımına ışık tutması ve katkı sağlaması hedeflenmiştir.

The importance of supportive design approaches is becoming more and more widespread with the increasing awareness of the design concept that can meet the social and psychological needs of the users in healthcare spaces. Especially in psychiatry clinics, physical-environmental factors and design approaches that meet the psychological needs of patients based on spatial experience play an important role in the recovery process of patients. Experiential design is an element that can provide confidence and satisfaction to patients, support treatment and have positive psychological effects when applied correctly in healthcare settings. In this thesis; (1) the definition and classification of the concept of experiential design, (2) the function of experiential design in healthcare settings, (3) the experiential design approaches of psychiatry clinics, and (4) a survey study investigating the effects of experimental design in the healing process. In the light of the findings obtained as a result of the study, the aspects of experiential design in the interior design of psychiatry clinics that support the patients' perception of space in the health space experience and accordingly the healing process are discussed. In this context, it is aimed that the thesis will shed light on and contribute to the spatial design of psychiatry clinics in the context of experiential design criteria.