Tez (Yüksek Lisans)--TOBB ETÜ Sosyal Bilimleri Enst. Eylül 2016

Bu tez çalışmasında bireyler arasındaki göreli yoksunluk ile sigara içme alışkanlıkları arasındaki ilişki incelenmektedir. Bu tez çalışmasında göreli yoksunluk, bireyleri farklı referans grupları içine alarak hem bireyler arasındaki gelir eşitsizliğiyle hem de bireyler arasındaki eğitim seviyesi farklılıklarıyla hesaplanmıştır. Çalışmada kullanılan veriler 2012 yılında Türkiye İstatistik Enstitüsü tarafından yapılan "Sağlık Araştırması Anketi"nden alınmıştır. Ayrıca örneklem grubu 25-64 yaş aralığındaki kişilerden oluşmaktadır. Bu çalışmada bağımlı değişken olarak bireylerin sigara içme durumu; bağımsız değişken olarak ise bireylerin medeni durumu, çalışma durumu ve gelir cinsinden hesaplanan göreli yoksunluk ve eğitim cinsinden hesaplanan göreli yoksunluk kullanılmıştır. Göreli yoksunluk hesaplanırken referans gruplar, cinsiyet, bölge, yaş grubu ve bunların kombinasyonu kullanılarak oluşturulmuştur. Bağımlı değişken ile bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemek için lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Bu tez çalışmasının sonuçlarına göre, gelir cinsinden hesaplanan göreli yoksunluk ve eğitim cinsinden hesaplanan göreli yoksunluk arttıkça kişilerin sigara içme olasılığının arttığı görülmektedir. Erkekler arasında göreli yoksunluk arttıkça kişilerin sigara içme olasılığı artarken kadınlar arasında bu durumun tam tersi olduğu görülmektedir. Ayrıca kentte yaşayan göreli olarak geliri düşük bireylerin sigara içme olasılıklarının daha yüksek olduğu fakat bu etkinin kırda yaşayan insanlar arasında kaybolduğu görülmüştür. Buna ek olarak kentte yaşayan göreli olarak daha düşük eğitim seviyesine sahip olan bireylerin de sigara içme olasılıklarının daha yüksek olduğu fakat kırda yaşayan göreli olarak daha yüksek eğitim seviyesine sahip olan kişilerin sigara içme olasılığının daha yüksek olduğu görülmektedir.

This research study examines the association between relative deprivation and smoking habits. Dividing individuals into different reference groups, this study measures relative deprivation in terms of different levels of income and education inequality within those reference groups. The reference groups are based on gender, region, age group and the combinations of the three. Data for this research study are taken from the 'Health Research Survey' conducted by the Turkish Statistical Institute (TurkStat) in 2012. The sample consists of people aged between 25 and 64. Separate logistic regressions are used to undermine the relationship between the smoking status of individuals and the two relative deprivation variables. The regressions control for marital status and job status of individuals. Results of this research study show that the probability of smoking increases with rising income relative deprivation and education relative deprivation. Among men, the probability of smoking increases with relative deprivation; among women, on the other hand, the probability of smoking decreases with relative deprivation. Another result is that in urban areas the probability of smoking is higher for relatively deprived individuals, whereas in rural areas smoking probability and relative deprivation are not significantly related. In addition, in urban areas the probability of smoking is higher in individuals with high relative education-deprivation, although in rural areas the probability of smoking is higher in individuals with low relative education-deprivation.